Harmonik Filtre Nedir? Nerelerde Kullanılır?
Harmonikler, güç sistemlerinde gerilim kayıplarına, düşümlerine, kesicilerin hatalı çalışmasına, motorlarda sarsıntı ve verim düşümüne, hassas elektronik cihazların arızalanmasına, kompanzasyon sistemlerinin aşırı yüklenerek arızalanmasına varıncaya kadar ekonomik ve teknik problemlere yol açmaktadırlar.
Enerji sistemlerinde lineer olmayan yüklerin oluşturduğu harmonik bozulmalar sanayi tesislerinde arızalara neden olarak ciddi maddi manevi problemleri beraberinde getirebilir.
Harmonik Nedir?
Dağıtım şebekelerinde üretilen gerilim bilindiği üzere 50hz frekansında ve sinüzoidal şekildedir. Sağlıklı bir sistemde çekilen akımın da sinüs şeklinde olması gerekir. Ancak günümüzde modern elektrikli ekipmanlar, yarı iletken teknolojilerinin kullanıldığı cihazlar, lineer olmayan yüklerle akımı sinüzoidal olmayan dalga formatında çekerler. Bu bozulmaya harmonik denir.
Harmonikler, güç sistemlerinde gerilim düşümlerine, kayıplara, kesicilerin hatalı çalışmasına, motorlarda sarsıntı ve düzgün çalışmama, hassas elektronik cihazların bozulmasına, kompanzasyon sistemlerinin aşırı yüklenmeden dolayı bozulmasına, kompanzasyon sistemlerinin aşırı yüklenerek arızalanmasına varıncaya kadar birçok ekonomik ve teknik problemlere sebep olur.
Harmonik Filtre Nedir?
Harmonik filtreler, harmonik üreten bir cihazdan beslenen yükün gerilim dalgasını düzene sokup, sisteme katılan harmonik bozulmaları önlerler. İşlevleri bakımından aktif ve pasif olmak üzere gruplara ayırılırlar.
Aktif filtreler kontrolü akım ya da gerilim kaynağına sahiptirler ve çekilen harmonikleri analiz ederek uygun bir fazda harmonik bileşenleri yüke aktarır. Harmoniklerin giderilmesi için özel olarak geliştirilmiş bu filtreler ileri güç elektroniği temellerini kullanırlar ve pasif filtrelere göre daha çok pahalı bir yöntem yolu sunarlar.
Harmoniklerin önüne geçilmesi için en çok kullanılan harmonik filtre reaktörü ise pasif filtredir. Pasif filtreler kaynak ile alıcı arasına yerleştirilen seri bağlı endüktans ve kondansatör birleşimidir. Harmonik kaynağı ile şebeke arasına seri bağlanan pasif filtreler, temel frekans dışındaki bileşenleri etkisiz hale getirip yok ederler. Harmonik filtreler, sanayi tesislerinde ve enerji sistemlerinde harmonik kaynaklı problemleri önlemek için kullanılırlar.
Harmoniklerin filtrelenmediği sistemlerde oluşan gerilim düşümleri ve kayıplar, verimliliği düşürmekle birlikte tesis güvenliğini de riske sokarlar. Harmoniklerin olumsuz etkilerinin önüne geçmek, kompanzasyon sistemlerinin sağlıklı çalışmasını sağlamak ve tesislerdeki enerji verimliliği arttırmak için kesinlikle harmonik filtre kullanılarak harmoniklerin filtrelenmesi önemlidir.
Kompanzasyonda Harmonik Filtre Kullanımı
Kompanzasyon sistemlerinde yaşanan arızaların en büyük sebeplerinden biri harmoniklerdir. Eğer tesisinizde kullanılan kompanzasyon sistemindeki kondansatörlerde aşırı ısınma sorunu oluyorsa, kondansatörler arızalanıyor ve sürekli kondansatör değiştirmek durumunda kalıyorsanız sisteminizde harmoniklerin filtrelenmesi gerekmektedir. Bunun için kondansatörlerinizin önüne harmonik filtre reaktörleri yerleştirilerek pasif filtrele yapılması mümkündür. Kondansatörlerin güç ve gerilim değerlerine göre tasarlanmış harmonik filtre reaktörleri kondansatörlere seri bağlanarak, harmonikten kaynaklanan bozulmaların önüne kolay bir şekilde geçilebilir.
Web Tasarım Tarafından Hazırlanmıştır.
